1) Σκουλήκι ή Βαλάνινος της Φουντουκιάς (Curculio Nucum)
Αποτελεί σκουλήκι που κατά κανόνα έχει μία γενιά το έτος και διαχειμάζει ως αναπτυγμένη προνύμφη μέσα στο έδαφος. Προσβάλλει τους καρπούς και τα φύλλα της φουντουκιάς από όπου και τρέφεται. Προκαλεί με νύγματα οπές διατροφής στους καρπούς, που ευθύνονται για την πτώση των νεαρών καρπών. Η καρπόπτωση συμβαίνει την εποχή της φυσιολογικής καρπόπτωσης των γονιμοποιημένων ή μη φουντουκιών και συχνά δεν γίνεται αντιληπτό ότι οφείλεται στο έντομο. Τα νύγματα διατροφής συνήθως συνοδεύονται από ανάπτυξη μυκήτων γύρω από την οπή. Οι μύκητες μπαίνουν στο εσωτερικό και προσβάλλουν το σπέρμα με αποτέλεσμα την καταστροφή του και την πρόωρη πτώση του καρπού τον Ιούλιο-Αύγουστο. Αυτή η σχετικά όψιμη καρπόπτωση, αν προστεθεί στην πρώιμη, ανεβάζει το ποσοστό καταστρεμμένων καρπών από νύγματα διατροφής σε υψηλά επίπεδα. Αντίθετα, στα φύλλα η ζημιά είναι ασήμαντη. Η προσβολή όπου το σκουλήκι νυμφώνεται και ενηλικιώνεται ξεκινά την άνοιξη (Μάρτιο-Απρίλιο) και η περίοδος διατροφής των ενηλίκων σε δέντρα διαφορετικά από τη φουντουκιά διαρκεί τον Απρίλιο και αρχές Μαΐου. Από τα δέντρα αυτά τρέφονται για σύντομο χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια, έως αρχές Ιουνίου, τα ενήλικα πετούν προς τις φουντουκιές όπου συνεχίζουν τη διατροφής τους σε νεαρούς καρπούς και φύλλα. Τα ενήλικα είναι δραστήρια την ημέρα και ιδιαίτερα τις ζεστές και ηλιόλουστες ημέρες. Μετά την περίοδο διατροφής, ωριμάζουν αναπαραγωγικά, συζευγνύονται και ωοτοκούν μέσα στα φουντούκια. Το θηλυκό ανοίγει με το ρύγχος του την οπή ωοτοκίας σε μικρούς και τρυφερούς καρπούς και εισάγει ένα αυγό σε κάθε καρπό. Σε αντίθεση με τις οπές διατροφής, η οπή ωοτοκίας δεν προσβάλλεται από μύκητες και επουλώνεται γρήγορα. Η προνύμφη συμπληρώνει την ανάπτυξη της Ιούλιο-Αύγουστο και πέφτει στο έδαφος όπου μένει αδρανής ως την επόμενη άνοιξη. Αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνα φυτοφάρμακα το τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: CORAGEN / CORDOBA 10 CS.
2) Φυλλοδέτες (Archips Rosanus, A. Podanus)
Αποτελούν λεπιδόπτερα έντομα και που προσβάλλουν πολλά είδη δέντρων, μεταξύ αυτών και την φουντουκιά και συμπληρώνουν μία γενεά το χρόνο. Διαχειμάζουν στο στάδιο του ωού στο φλοιό των δέντρων και την άνοιξη εξέρχονται οι νεαρές προνύμφες, προσβάλλοντας τους νεαρούς βλαστούς, οφθαλμούς και το τρυφερό φύλλωμα. Προκαλούν χαρακτηριστική εικόνα φωλιάς από τμήματα του φύλλου συνδεδεμένα με μετάξινα νήματα, που εκκρίνει η προνύμφη. Το σούρουπο, τα λεπιδόπτερα βγαίνουν από τις φωλιές και τρώνε ότι είναι τρυφερό, φύλλα, βλαστούς και καρπούς, επιφανειακά. Η προσβολή εμφανίζεται στους εκπτυσσόμενους οφθαλμούς και στη συνέχεια στο φύλλωμα. Εκεί αναπτύσσονται και νυμφώνονται τα λεπιδόπτερα. Αρχές του καλοκαιριού εξέρχονται τα ακμαία (πεταλούδες) που ωοτοκούν σε φύλλα, σε οφθαλμούς ή στο φλοιό των βλαστών και κλάδων. Τα ωά είναι πράσινα και τοποθετούνται σε ομάδες σχηματίζοντας ωόπλακες, που καλύπτονται και προστατεύονται από διαφανή ουσία. Αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνα φυτοφάρμακα, με την εμφάνιση των νεαρών προνυμφών, όπως καθορίζεται από τις γεωργικές προειδοποιήσεις ή από τον ίδιο τον παραγωγό με τη χρήση φερομονικών παγίδων ανίχνευσης πληθυσμού.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: XENTARI 3 WG.
3) Αλτερναρίωση (Alternaria Solani)
Προέρχεται από μύκητα που διαχειμάζει με τη μορφή κονιδίων και προσβάλλει αρκετά φυτά, κυρίως στις μεσογειακές περιοχές, όπου ευνοείται η ανάπτυξή τους λόγω των κλιματολογικών συνθηκών. Προσβάλει το φύλλωμα σχηματίζοντας γρήγορα καστανές κηλίδες. Προκαλεί φυλλόπτωση τις θερμές ημέρες του καλοκαιριού και εμφανίζεται όταν υπάρχει ξηρασία. Το γεγονός αυτό μπορεί να ενεργοποιήσει την ανάπτυξη-έκπτυξη νέων φύλλων, η οποία αφενός μειώνει την παραγωγή και αφετέρου την ανάπτυξη του δέντρου. Η προσβολή εμφανίζεται το καλοκαίρι όταν υπάρχει έντονη ξηρασία και ζέστη, συνήθως στα παλαιότερα, κατώτερα φύλλα του δέντρου. Οι βροχοπτώσεις βοηθούν τα κονίδια να φτάσουν στην επιφάνεια των φύλλων. Όταν τα φυτά στρεσάρονται από τη ζέστη, το μυκήλιο, το οποίο έχει αναπτυχθεί από τα κονίδια προσβάλει το φύλλο. Δε χρειάζεται τραυματισμούς, αλλά η παρουσία τους βοηθάει τη μόλυνση. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της ασθένειας είναι οι ξηροί ομόκεντροι κύκλοι που δημιουργούν οι κηλίδες που αναπτύσσονται ως συνέπεια συμπτώματος της ασθένειας. Τα σκούρα καστανά κονίδια είναι πολύ ανθεκτικά στις περιβαλλοντικές επιδράσεις. Αντιμετωπίζεται με μυκητοκτόνα φυτοφάρμακα, μόλις εντοπιστεί η προσβολή του φυλλώματος από το μύκητα.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: SIGNUM WG.
Όλες οι παραπάνω ασθένειες και οι δραστικές ουσίες για την αντιμετώπισή τους είναι ενδεικτικές και αποτελούν προτάσεις και συμβουλές του συνεργαζόμενου με το φυτώριό μας γεωπόνου Αποστόλου Θεόδωρου.