1) Ωίδιο (Oidium)
Προέρχεται από μύκητα που διαχειμάζει στους οφθαλμούς, στο φύλλωμα και στους βλαστούς ή στα πεσμένα στο έδαφος φύλλα. Η ασθένεια είναι γνωστή και με την ονομασία «Μπάστρα» και προσβάλει τα άνθη, τα φύλλα, τους βλαστούς και τους οφθαλμούς. Προκαλεί στους βλαστούς ή στο τρυφερό φύλλωμα λευκό χνούδι. Στο φύλλο, το χνούδι εμφανίζεται και στις δύο όψεις του και το παραμορφώνει, ώσπου τελικά καλύπτεται πλήρως από λευκή εξάνθηση. Μάλιστα, αν η προσβολή είναι μεγάλη, παρατηρείται πρόωρη φυλλόπτωση. Τα πιο παλιά φύλλα συνήθως δεν παραμορφώνονται, αλλά εμφανίζουν κυκλικές ή ακανόνιστες περιοχές που καλύπτονται από τη λευκή εξάνθηση του παθογόνου. Τα ώριμα φύλλα δεν προσβάλλονται συνήθως από το παθογόνο. Επίσης, ο μύκητας προσβάλλει τα άνθη, ιδιαίτερα όταν είναι ακόμη κλειστά, ενώ τα πέταλα των ανοικτών ανθέων προσβάλλονται σπανιότερα. Η προσβολή εμφανίζεται καθ’ όλη τη βλαστική περίοδο, με μεγαλύτερη συχνότητα κατά την περίοδο της άνθησης (Μάιο-Ιούλιο) και μεταδίδεται μέσω του αέρα και των εντόμων. Η ανάπτυξή της ευνοείται από θερμοκρασία 15οC και σχετική υγρασία 90-99% κατά τη διάρκεια της νύκτας για το σχηματισμό των κονιδίων, τη βλάστησή τους και τη μόλυνση των φυτικών οργάνων, ενώ θερμοκρασία 26οC και σχετική υγρασία 40-70% κατά τη διάρκεια της ημέρας, ευνοούν την ωρίμανση και ελευθέρωση των κονιδίων. Παράλληλα, ο κακός αερισμός των δέντρων συμβάλει στην ανάπτυξη του μύκητα. Αντιμετωπίζεται με μυκητοκτόνα φυτοφάρμακα μόλις γίνει αντιληπτό ή με θειάφισμα των φύλλων (ελαφρύ σκόνισμα με θειάφι) εφόσον η θερμοκρασία της ημέρας δεν υπερβαίνει τους 25οC. Καλό είναι το θειάφισμα να γίνεται προληπτικά όταν έχουμε βροχοπτώσεις και υψηλή θερμοκρασία.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: SYSTHANE 24 EC / TOPAS 100 EC.
2) Τετράνυχοι (Tetranychus sp.)
Αποτελούν ακάρεα που διαχειμάζουν στο έδαφος και προσβάλουν πολλά είδη δέντρων και φυτών. Χαρακτηρίζονται από υψηλή αναπαραγωγική ικανότητα και βραχύ βιολογικό κύκλο προσβάλλοντας τα νεαρά και τρυφερά φύλλα. Προκαλούν αρχικά μικρές κίτρινες γωνιώδης κηλίδες στην κάτω επιφάνεια των φύλλων από όπου και τρέφεται με απομύζηση των χυμών. Εν συνεχεία τα φύλλα κιτρινίζουν, νεκρώνονται και όταν η προσβολή είναι μεγάλη, καλύπτονται από λεπτό ιστό που προστατεύει τα ακάρεα. Τα σοβαρά προσβεβλημένα δέντρα παρουσιάζουν καθυστερημένη ανάπτυξη και τα άνθη τους στεγνώνουν. Η ζημία μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή με μείωση της ανάπτυξης και της παραγωγής του φυτού. Η προσβολή προκαλείται από τις προνύμφες, τις νύμφες και το τέλειο ακάρι και εμφανίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου. Τα αυγά είναι σφαιρικά, με διάμετρο 0,15 mm, διαφανές όταν εναποτίθενται και λίγο πριν την εκκόλαψη υπόλευκα ή κιτρινοπράσινα. Οι προνύμφες έχουν 3 ζεύγη ποδιών και είναι ημιδιαφανείς με κόκκινα μάτια. Τα ενήλικα είναι ωοειδή, έχουν δύο χαρακτηριστικές μαύρες κηλίδες στην πλάτη και 4 ζεύγη ποδιών. Αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνα-ακαρεοκτόνα φυτοφάρμακα.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: ABAMECTIN 1.8 EC.
3) Κηροπλάστης Μουριάς (Ceroplastes Rusci)
Αποτελεί έντομο που διαχειμάζει στους κλαδίσκους του δέντρου και προσβάλλει τα φύλλα, τους καρπούς, τους κλαδίσκους καθώς και τον κορμό της Μουριάς. Προκαλεί με τα στοματικά του μόρια τρύπες στους επιδερμικούς φυτικούς ιστούς και απομυζεί τους χυμούς, προκαλώντας καθυστέρηση στην ανάπτυξη και εξασθένιση του φυτού. Τα χαρακτηριστικά ακίνητα άτομα που παρατηρούμε πάνω σε φύλλα και κλαδιά είναι τα ενήλικα. Επιδρούν όμως και με έμμεσο τρόπο στην ανάπτυξη του δένδρου καθώς τα μελιτώδη εκκρίματα τους ευνοούν την εμφάνιση του μύκητα της καπνιάς, που υποβαθμίζει τον καρπό. Η προσβολή έχει 2 γενεές το έτος. Η πρώτη γενιά εμφανίζεται τον Ιούνιο και η δεύτερη τέλος καλοκαιριού. Όμως, η προσβολή δεν είναι ίδια κάθε χρονιά. Μερικές χρονιές μπορεί να παρατηρηθούν πολύ έντονες προσβολές. Υπάρχουν επίσης αρκετοί φυσικοί εχθροί του εντόμου που συνήθως καταφέρνουν και ελέγχουν τους πληθυσμούς του. Αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνα φυτοφάρμακα το καλοκαίρι, όταν οι προνύμφες βρίσκονται στο πρώτο στάδιο και μόνο όταν το έντομο εντοπίζεται. Η αντιμετώπιση δεν είναι εύκολη και γίνεται μόνο όταν οι πληθυσμοί του εντόμου δεν μπορούν να διατηρηθούν σε χαμηλά επίπεδα από τους φυσικούς εχθρούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις προτείνεται καταστροφή των φύλλων κατά το φθινόπωρο για να μην μετακινηθούν οι προνύμφες δεύτερης γενεάς προς τους βλαστούς και διαχειμάσουν.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: OVIPRON TOP EC.
Όλες οι παραπάνω ασθένειες και οι δραστικές ουσίες για την αντιμετώπισή τους είναι ενδεικτικές και αποτελούν προτάσεις και συμβουλές του συνεργαζόμενου με το φυτώριό μας γεωπόνου Αποστόλου Θεόδωρου.