1) Φουζικλάδιο (Venturia Inaequalis)
Προέρχεται από μύκητα που διαχειμάζει στα πεσμένα στο έδαφος φύλλα και μέσα σε αυτά σχηματίζει τα περιθήκιά του κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Προσβάλει κυρίως τα άνθη, τους καρπούς, τα φύλλα και πιο σπάνια τους τρυφερούς βλαστούς και τους οφθαλμούς. Προκαλεί στα φύλλα και τους καρπούς κηλίδες, που αρχικά έχουν χρώμα λαδί και μετέπειτα μαύρο και μετατρέπονται σε ξηρές φελλώδεις περιοχές, ελαφρά υπερυψωμένες. Συχνά εμφανίζονται πρώτα στη κάτω επιφάνεια των εκπτυσσόμενων φύλλων και αργότερα και στις δύο επιφάνειες. Τα φύλλα είναι συνήθως ευπαθή μόνο κατά τη νεαρή ηλικία, ενώ οι καρποί είναι ευπαθείς καθ’ όλα τα στάδια της ανάπτυξής τους, μέχρι τη συγκομιδή. Στους καρπούς σχηματίζονται αρχικά μικρές υπερυψωμένες καστανές ή μαύρες κυκλικές επιφανειακές κηλίδες οι οποίες στη συνέχεια αποκτούν καπνώδες επίχρισμα και αργότερα γίνονται φελλώδεις. Μερικές φορές συνοδεύονται από βαθιές ρωγμές. Όταν οι προσβολές των καρπών είναι πρώιμες, οι καρποί μεγαλώνοντας παραμορφώνονται, σχίζονται και ακολουθεί καρπόπτωση. Αν ο καρπός προσβληθεί αργότερα, όταν έχει αποκτήσει το οριστικό του μέγεθος, οι κηλίδες προκαλούν μικρές επιφανειακές κουκίδες. Το παθογόνο μπορεί να προκαλέσει ζημιές και κατά τη διατήρηση των μήλων στην αποθήκη ή το ψυγείο. Στις πολύ όψιμες προσβολές οι μολύνσεις που γίνονται λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια της συγκομιδής, τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως κατά την αποθήκευση. Η προσβολή εμφανίζεται την άνοιξη μαζί με την έκπτυξη των οφθαλμών και ευνοείται από τις εναλλαγές υγρού και ξηρού καιρού στο τέλος του χειμώνα. Με βροχερό και υγρό καιρό τα περιθήκια απορροφούν νερό, διογκώνονται και τα ασκοσπόρια στη συνέχεια παρασύρονται από τον αέρα. Οι μολύνσεις από τα ασκοσπόρια λέγονται πρωτογενείς. Για να βλαστήσουν τα ασκοσπόρια στις ευπαθείς πράσινες φυτικές επιφάνειες και να γίνει μόλυνση πρέπει οπωσδήποτε οι επιφάνειες αυτές να είναι βρεγμένες. Η επώαση της αρρώστιας διαρκεί περίπου 9-17 ημέρες, ανάλογα με την θερμοκρασία και μετά από το διάστημα αυτό, εμφανίζονται οι χαρακτηριστικές κηλίδες της προσβολής. Στις κηλίδες και εφόσον υπάρχει υψηλή σχετική υγρασία, σχηματίζονται οι κονιδιοφόροι και τα κονίδια του μύκητα. Η ελευθέρωση και διασπορά των κονιδίων γίνεται με τη βροχή. Οι μολύνσεις που προκαλούνται από τα κονίδια λέγονται δευτερογενείς μολύνσεις. Άνοιξη υγρή και βροχερή με μικρή ηλιοφάνεια ευνοεί την ελευθέρωση των ασκοσπορίων και τη διενέργεια σοβαρών μολύνσεων. Αν το καλοκαίρι είναι υγρό και βροχερό, τότε οι μολύνσεις συνεχίζονται και είναι δυνατόν να σημειωθούν όψιμες προσβολές των καρπών και μετασυλλεκτικές ζημίες. Αντιμετωπίζεται με μυκητοκτόνα φυτοφάρμακα και τουλάχιστον τρεις προληπτικούς ψεκασμούς, έναν στο στάδιο της «πράσινης κορυφής», έναν στο στάδιο της «ρόδινης κορυφής» και έναν όταν έχουν πέσει περίπου το 75% των πετάλων. Εφόσον ο καιρός είναι βροχερός και υπάρχει κίνδυνος μολύνσεως, οι ψεκασμοί μπορεί να συνεχισθούν. Είναι δυνατόν να χρειασθούν επιπλέον ψεκασμοί αν έχουμε βροχερό καλοκαίρι, καθώς και πριν τη συγκομιδή για την πρόληψη μετασυλλεκτικών ζημιών. Προληπτικά συνίσταται η καταστροφή των περιθηκίων με παράχωμα των φύλλων με φρεζάρισμα και σωστή κλάδευση των δέντρων που επιτρέπει τον αερισμό τους.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: FLINT MAX 75 WG / DELAN 70 WG / SCORE 23 EC / ATEMI 10 WG.
2) Καρπόκαψα (Cydia Pomonella L.)
Προέρχεται από λεπιδόπτερο έντομο που διαχειμάζει μέσα σε βομβύκιο στις σχισμές του φλοιού των δέντρων, ανάμεσα στις ρίζες ή στο ανώτερο στρώμα του εδάφους. Συμπληρώνει 2-3 γενεές το χρόνο και προσβάλλει σοβαρά τους καρπούς. Προκαλεί πλήρη καταστροφή των καρπών, οι οποίοι σαπίζουν και πέφτουν από το δέντρο. Η είσοδος στους καρπούς μπορεί να γίνει από οποιοδήποτε σημείο, αλλά συχνά εντοπίζεται στην κοιλότητα του κάλυκα ή στα σημεία επαφής δύο ή περισσοτέρων καρπών. Από την τρύπα εισόδου των προνυμφών εξέρχεται χαρακτηριστικό πριονίδι, καστανού χρώματος. Η προσβολή εμφανίζεται την άνοιξη με τη νύμφωση των προνυμφών και οι πρώτες πεταλούδες εμφανίζονται τον Απρίλιο-Μάιο. Τότε, εναποθέτουν τα ωά τους στο τρυφερό φύλλωμα του δέντρου για να εκκολαφθούν και να γίνουν προνύμφες. Οι νεαρές προνύμφες περιφέρονται ορισμένες ημέρες έξω από τους καρπούς πριν εισχωρήσουν σε αυτούς. Τα ωά των επόμενων γενεών τοποθετούνται επάνω στους καρπούς, μέσα στους οποίους εισχωρούν οι προνύμφες, σε μικρό χρονικό διάστημα, μετά την εκκόλαψη. Τα ωά τοποθετούνται συνήθως μεμονωμένα και εκείνα της πρώτης γενεάς απαντώνται σχεδόν αποκλειστικά στο φύλλο που βρίσκεται κοντά στους καρπούς, ενώ εκείνα των επόμενων γενεών τοποθετούνται κυρίως στους καρπούς, συγκεκριμένα στο τμήμα που εκτίθεται περισσότερο στον ήλιο. Η δεύτερη πτήση της χρονιάς εκδηλώνεται τον Ιούλιο και η τρίτη στα μέσα Αυγούστου. Συνήθως ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη πτήση παρατηρείται μια διακοπή, ενώ η δεύτερη και η τρίτη μπορεί να επικαλυφθούν μερικώς. Αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνα φυτοφάρμακα αμέσως μόλις εντοπιστούν πτήσεις του εντόμου με τη χρήση φερομονικών παγίδων παρακολούθησης ή σύμφωνα με τις γεωργικές προειδοποιήσεις. Για τον περιορισμό εμφάνισης του εντόμου συνίσταται το φθινοπωρινό ή ανοιξιάτικο σκάλισμα γύρο από το δέντρο, όπου διαχειμάζει η προνύμφη.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: CORAGEN 20 SC / IMIDAN 50 WP / INSEGAR 25 WG.
3) Κόκκινος Τετράνυχος (Tetranychus Urticae)
Αποτελεί ακάρι που διαχειμάζει στο έδαφος στο στάδιο του αυγού και προσβάλει πολλά είδη δέντρων και φυτών, μεταξύ αυτών και την μηλιά. Χαρακτηρίζεται από υψηλή αναπαραγωγική ικανότητα και βραχύ βιολογικό κύκλο, προσβάλλοντας τα νεαρά και τρυφερά φύλλα και τους τρυφερούς βλαστούς. Προκαλεί χλωρωτικά στίγματα στα φύλλα και τρέφεται με απομύζηση των χυμών. Τα φύλλα που προσβάλλονται, νεκρώνονται και όταν η προσβολή είναι μεγάλη, η κάτω επιφάνεια των φύλλων καφετιάζει και τα κατεστραμμένα φύλλα πέφτουν. Τα σοβαρά προσβεβλημένα δέντρα παρουσιάζουν καθυστερημένη ανάπτυξη. Η ζημιά μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή με την μείωση της ανάπτυξης και της παραγωγικότητας του δέντρου. Η προσβολή εμφανίζεται την άνοιξη και ακμάζει το καλοκαίρι. Τα ενήλικα του κόκκινου τετράνυχου αρχικά έχουν καστανοπράσινο χρώμα και μετά αποκτούν το χαρακτηριστικό σκούρο κόκκινο. Το ακάρι έχει τέσσερα ζεύγη πόδια και το αρσενικό είναι μικρότερου μεγέθους από το θηλυκό, έχοντας πιο έντονο και φωτεινό κόκκινο χρώμα. Τα ωά του κόκκινου τετράνυχου είναι δύο τύπων. Τα χειμερινά αυγά έχουν κόκκινο χρώμα και τα θερινά αυγά πράσινο έως ρουμπινί, ανάλογα με την περιοχή και το στάδιο ανάπτυξης. Οι νεαρές νύμφες που εκκολάπτονται είναι κόκκινες και εξελίσσονται στις πρωτονύμφες και δευτερονύμφες. Τα χειμερινά αυγά τα εναποθέτει σε σχισμές του φλοιού των δένδρων ή στη βάση των οφθαλμών και στα σημεία όπου οι κλάδοι του έτους συναντούν τους παλαιότερους κλάδους. Τα ωά αρχίζουν να αναπτύσσονται σε θερμοκρασίες υψηλότερες από 7oC. Η εκκόλαψη τους στη μηλιά συμπίπτει περίπου με το στάδιο «ροζ μπουμπούκι». Τα νεαρά άτομα τρέφονται από τα φύλλα και τα ακμαία ωοτοκούν στη νέα βλάστηση. Αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνα-ακαρεοκτόνα φυτοφάρμακα. Για επιτυχημένη αντιμετώπιση συστήνεται να γίνεται έλεγχος στους οπωρώνες, ώστε τυχόν επέμβαση να αποφασιστεί έγκαιρα, στην έναρξη της προσβολής.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: MASAI 20 WP / ENVIDOR 240 SC.
Όλες οι παραπάνω ασθένειες και οι δραστικές ουσίες για την αντιμετώπισή τους είναι ενδεικτικές και αποτελούν προτάσεις και συμβουλές του συνεργαζόμενου με το φυτώριό μας γεωπόνου Αποστόλου Θεόδωρου.