1) Ωίδιο (Oidium Leucoconium)
Προέρχεται από τον μύκητα Sphaerotheca Pannosa που διαχειμάζει στους οφθαλμούς και σε ήπιους χειμώνες, στους βλαστούς και στους κλάδους. Προσβάλλει τα φύλλα, τους βλαστούς, τους καρπούς, τα άνθη και τους οφθαλμούς. Προκαλεί χλωρώσεις των ιστών οι οποίοι σε προχωρημένα στάδια της ασθένειας νεκρώνονται. Το παραπάνω σύμπτωμα αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της ασθένειας και εμφανίζεται σε όλα τα προσβεβλημένα μέρη, ενώ σε περίπτωση έντονης προσβολής, το τεφρόλευκο αλευρώδες επίχρισμα καλύπτει ολόκληρη την επιφάνεια του μολυσμένου μέρους. Στα νεαρά φύλλα δημιουργούνται κηλίδες οι οποίες καλύπτονται από γκρίζο-λευκό επίχρισμα. Τα φύλλα κατσαρώνουν και παραμορφώνονται. Οι τρυφεροί βλαστοί παρουσιάζουν καχεκτική βλάστηση, κάμψη της κορυφής και ορισμένες φορές ξήρανση. Οι οφθαλμοί δεν εκπτύσσονται ή εάν εκπτυχθούν έχουν καχεκτική βλάστηση και τελικά ξηραίνονται και πέφτουν. Στους καρπούς οι υπόλευκες κηλίδες είναι κυκλικές και σε αρκετές περιπτώσεις διογκώνονται και προκαλούν το σκίσιμο των καρπών. Η προσβολή εμφανίζεται την άνοιξη και τα σπόρια του μύκητα μεταφέρονται με τη βοήθεια του αέρα. Τα σπόρια βλαστάνουν σε θερμοκρασίες μεταξύ 21-27οC, ενώ δεν βλαστάνουν σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 36οC. Ευνοείται από τον ξηρό καιρό και την υψηλή ηλιοφάνεια. Προκαλεί σοβαρότερα προβλήματα στα νεαρά δέντρα και τις όψιμες ποικιλίες, ενώ οι ιστοί γίνονται ανθεκτικοί στην ασθένεια όσο ωριμάζουν. Αντιμετωπίζεται με μυκητοκτόνα φυτοφάρμακα με τρεις συνήθως ψεκασμούς, α) κατά την πτώση των πετάλων, β) κατά την απόσπαση του κάλυκα και γ) κατά το στάδιο εμφάνισης του καρπιδίου. Σε περίπτωση σοβαρής προσβολής οι επεμβάσεις μπορούν να συνεχιστούν.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: TOPAS.
2) Εξώασκος (Leaf Curl)
Προέρχεται από μύκητα Taphrina που διαχειμάζει μεταξύ των χιτώνων των οφθαλμών και στις πτυχώσεις του φλοιού των κλάδων των προσβεβλημένων δέντρων. Προσβάλλει κυρίως τα νεαρά φύλλα και για αυτό η ασθένεια είναι γνωστή και με την ονομασία “καρούλιασμα των φύλλων”. Σπανιότερα επηρεάζει τους τρυφερούς βλαστούς, τους καρπούς και τα άνθη. Προκαλεί χαρακτηριστική παραμόρφωση στο φύλλωμα των δέντρων. Το έλασμα των προσβεβλημένων φύλλων παρουσιάζει αρχικά ανώμαλη χαρακτηριστική πάχυνση η οποία μπορεί να καταλαμβάνει ένα μόνο μέρος της επιφάνειας του φύλλου ή και ολόκληρο. Τα φύλλα κατσαρώνουν, παραμορφώνονται και αποκτούν κόκκινο και μετέπειτα κίτρινο χρώμα. Τα προσβεβλημένα σημεία αποκτούν αλευρώδη όψη, γίνονται καστανά, ξηραίνονται και πέφτουν. Αν η προσβολή είναι μεγάλη, το δέντρο εμφανίζει έντονη φυλλόπτωση. Αργότερα, το δέντρο σχηματίζει νέα βλάστηση με υγιές φύλλωμα, το οποίο παραμένει υγιές και δεν μολύνεται από το παθογόνο. Ωστόσο, ο σχηματισμός της νέας βλάστησης συμβάλει στην εξασθένηση του δέντρου και οδηγεί τελικά σε σημαντική καρπόπτωση. Οι βλαστοί προσβάλλονται όταν είναι τρυφεροί με αποτέλεσμα να διογκώνονται, να παραμορφώνονται και να παρουσιάζουν χλώρωση ή κόκκινο μεταχρωματισμό, ενώ οι καρποί παρουσιάζουν τοπικά κιτρινοπράσινες ή κόκκινες διογκώσεις και πέφτουν πρόωρα. Η προσβολή εμφανίζεται νωρίς την άνοιξη, συνήθως ένα μήνα μετά από την πλήρη άνθηση των δέντρων. Τα βλαστοσπόρια είναι πολύ ανθεκτικά στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες και μπορεί να επιβιώσουν περισσότερο από δύο χρόνια. Το παθογόνο έχει συνήθως μία ή σπανιότερα δύο γενεές το έτος. Με υγρό και βροχερό καιρό κατά την περίοδο της άνοιξης και ιδίως για σύντομο χρονικό διάστημα μετά την έκπτυξη των οφθαλμών, τα σπόρια του μύκητα μεταφέρονται στα τρυφερά όργανα του δέντρου και προκαλούν την μόλυνση. Οι χαμηλές θερμοκρασίες και η υψηλή υγρασία ευνοούν την εξέλιξη της ασθένειας, με θερμοκρασίες μεταξύ 10-20oC, να είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξή της. Αντιμετωπίζεται με μυκητοκτόνα φυτοφάρμακα και ψεκασμούς κατά τη διαχείμαση, πριν από την μόλυνση της νέας βλάστησης. Οι συνήθεις ψεκασμοί πραγματοποιούνται το φθινόπωρο κατά την πτώση των φύλλων ή το χειμώνα κατά τη διάρκεια του λήθαργου των δέντρων και μέχρι την έναρξη φουσκώματος των οφθαλμών. Αν όμως το παθογόνο προσβάλει τη νέα βλάστηση, η καταπολέμησή του είναι αδύνατη.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: ZIRAM / SCORE 25 EC / DACONIL 500 SC.
3) Θρίπες (Thrips Tabaci)
Αποτελούν θρίπες που διαχειμάζουν σαν γονιμοποιημένα ενήλικα θηλυκά ή σαν νύμφες στο έδαφος. Προσβάλλουν αρχικά τα άνθη και τους βλαστούς και μετέπειτα σοβαρά τους καρπούς. Προκαλεί τραυματισμό στα ανθικά μέρη μεταξύ των οποίων και στους νεαρούς αναπτυσσόμενους ιστούς της ωοθήκης και αργότερα των νεαρών καρπιδίων. Αυτή η προσβολή οδηγεί σε επιδερμικές κηλιδώσεις και τελικά σε παραμόρφωση των σχηματιζόμενων καρπών, που αλλοιώνονται ποιοτικά και γίνονται μη εμπορεύσιμοι. Η προσβολή εμφανίζεται συνήθως στη σκιαζόμενη πλευρά των φυτικών οργάνων. Παραμορφώσεις εμφανίζονται ακόμα και στους τρυφερούς βλαστούς. Η προσβολή εμφανίζεται νωρίς τον Μάιο, όπου οι θρίπες πετούν και ωοθετούν στα άνθη. Οι προνύμφες που εκκολάπτονται τρέφονται από τρυφερούς φυτικούς ιστούς, όπως μέρη ανθέων, νεαρούς καρπούς και τρυφερά φύλλα. Έχει περισσότερες από 5-6 γενεές το έτος, ενώ κάτω από ευνοϊκές συνθήκες μπορεί να συμπληρώσει τον βιολογικό κύκλο σε 2-3 εβδομάδες. Οι θρίπες, είναι ευκίνητοι και όταν ενοχληθούν μετακινούνται γρήγορα σε προφυλαγμένες θέσεις, με αποτέλεσμα να προσβάλλουν ολοένα και περισσότερα δέντρα. Αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνα φυτοφάρμακα και ψεκασμούς α) από τη φάση ροζ μπουμπούκι έως την αρχή της άνθησης, μόνο αν την περασμένη χρονιά είχαμε υψηλό ποσοστό προσβολής και υπάρχει αυξημένος πληθυσμός θριπών, β) κατά τη πλήρη άνθηση, εφόσον στο στάδιο αυτό έχουμε θρίπες στο 5% τουλάχιστον των ανθέων και γ) κατά την πτώση πετάλων, εφόσον έχουμε τη προαναφερθείσα πυκνότητα πληθυσμού. Προληπτικά, να αποφεύγεται η καταστροφή των άγριων χόρτων του οπωρώνα την περίοδο από το στάδιο ροζ μπουμπούκι έως την άνθηση, καθώς οι θρίπες διαχειμάζουν στα άγρια χόρτα και εάν αυτά καταστραφούν οι θρίπες θα μετακινηθούν στα ανθισμένα δέντρα.
Κατάλληλα φυτοφάρμακα: DECIS 25 EC / TAU-FLUVALINATE 24 EW.
Όλες οι παραπάνω ασθένειες και οι δραστικές ουσίες για την αντιμετώπισή τους είναι ενδεικτικές και αποτελούν προτάσεις και συμβουλές του συνεργαζόμενου με το φυτώριό μας γεωπόνου Αποστόλου Θεόδωρου.